Cách Tạo Ra Ngôn Ngữ: Tóm Tắt Của Người Sáng Tạo Ngôn Ngữ
Và nếu bạn muốn ngôn ngữ của bạn có âm vị, điều cần làm tiếp theo là tạo một hệ thống chữ viết. Một hệ chữ viết được tạo nên tỉ mỉ có thể đưa ngôn ngữ của bạn từ phương tiện giao tiếp ít người biết lên hệ thống ngôn ngữ sử dụng trong đời sống.
Khi phát triển hệ chữ viết, bạn sẽ vay mượn từ bảng chữ cái Latin hoặc Cyrillic mà mỗi chữ cái có cách phát âm riêng? Hay bạn thích chữ tượng hình như chữ Hán? Hoặc bạn muốn làm cái gì đó hoàn toàn khác biệt, dựa trên chữ tượng hình Ai Cập, chữ hình nêm Sumer hoặc những nét vẽ trừu tượng bạn vẽ ở góc vở. Không có phương pháp đúng hay sai trong việc tạo nên bảng chữ cái!
?Ngữ Pháp — Công Thức Tạo Nên Ngôn Ngữ
Một trong những thứ quan trọng nhất mà bạn cần khi tạo một ngôn ngữ là ngữ pháp — dấu hiệu nhận biết của bất kỳ ngôn ngữ nào, tự nhiên hay nhân tạo. Nếu cứ nhắc đến từ “ngữ pháp” bạn lại thấy hãi hùng, đừng lo lắng. Học ngữ pháp theo nghĩa chung của nó không phải đào sâu vào chia động từ.
Ngữ pháp thực chất chỉ là bộ quy tắc quản lý cách hoạt động tự nhiên của ngôn ngữ — điều gì đúng và sai khi bạn kết hợp lại những yếu tố khác nhau của một ngôn ngữ, giống như bản thiết kế hoặc công thức kết hợp. Ví dụ như đối với tiếng Anh, tiềm thức của một người nói tiếng Anh nói với họ rằng cụm “I go” đúng ngữ pháp, còn “me go” thì không. Nếu bạn là người nói bản địa, trực giác bạn sẽ mách bảo cái gì tuân theo đúng ngữ pháp chỉ qua việc lắng nghe.
Xây dựng ngữ pháp của riêng mình đòi hỏi một chút sự sáng tạo. Bạn là người đặt luật! Có thể trong ngôn ngữ của bạn, chủ từ luôn đứng trước động từ. Hoặc danh từ trở thành số nhiều khi đọc lên hai lần. Bạn còn có thể cho 45 cách khác nhau để phát âm mạo từ “the”. Bất kể bạn chọn gì, bạn có thể tận hưởng lần đầu tiên bản thân được đặt luật và trở thành bậc thầy ngữ pháp — thay vì bị giáo viên mắng mỏ và bắt lỗi vì nhầm lẫn giữa “who” và “whom” không biết bao lần.
?Sự Giàu Đẹp Của Ngôn Từ
Khi bạn đã định hình được cách phát âm, tiếp đến bạn cần kho từ vựng.
Đương nhiên bạn không cần nghĩ ra từ cho mọi khái niệm. Nếu bạn đang tạo ngôn ngữ dùng 500 năm nữa ở một vũ trụ giả tưởng, bạn có lẽ không cần gộp cả những từ chỉ đồ ăn, động vật và quần áo chỉ tồn tại trên Trái Đất vào thế kỷ 21. Không cần hàng chục nghìn từ mà bạn sử dụng thường ngày. Chọn những từ bạn thấy có ý nghĩa.
Nhưng bạn có lẽ muốn những từ có nhiều công dụng miêu tả những khái niệm tồn tại ở nhiều ngôn ngữ trên thế giới — như “và,” “nhưng”, “bạn”, “chúng ta”, “đàn ông”, “phụ nữ” hoặc “nước”. Bạn còn có thể tạo ra hình vị — không phải từ đầy đủ nhưng làm thay đổi ý nghĩa của các từ khác. Chẳng hạn như trong tiếng Anh, âm -s được thêm vào ở cuối thành danh từ số nhiều. Bạn có thể tạo ra phụ tố để biến từ thành phủ định hoặc hình vị chỉ thì tương lai. Những điều này là thứ giúp cấu tạo nên ngôn ngữ của bạn.
?Hãy Phát Hành Ngôn Ngữ Của Bạn
Bây giờ bạn đã có những nền tảng cho ngôn ngữ mới, bạn đã sẵn sàng để chia sẻ nó với thế giới! Có thể bạn sẽ muốn xuất bản tài liệu tham khảo hoặc từ điển cho ngôn ngữ này. Hoặc ra mắt nó tại những hội thảo thế giới.
Nhưng tạo ra ngôn ngữ mới cũng đơn giản như việc dạy gia đình và người quen của bạn ngôn ngữ mới. Bạn còn có thể tham gia những cộng đồng và diễn đàn người chế ngôn ngữ trên mạng để lan tỏa sáng tác của mình đến thế giới. Không ai nói trước được điều gì. Với đủ sự chăm chỉ và một chút may mắn, có lẽ bạn sẽ trở thành huyền thoại sáng tác ngôn ngữ lớn tiếp theo.
———–
Xin chân thành cảm ơn tác giả vì những chia sẻ vô cùng bổ ích.
- Theo: Babbel
- Người dịch: Mai Khánh Thy
- Khi chia sẻ cần phải trích dẫn nguồn là “Người dịch: Mai Khánh Thy – Nguồn iVolunteer Vietnam”
Shortlink: https://ivolunteervietnam.com?p=92510
Trong quá trình tổng hợp và chia sẻ thông tin, các tình nguyện viên/ cộng tác viên/ thành viên rất khó tránh khỏi thiếu sót. Rất mong được độc giả cảm thông và góp ý tích cực để giúp iVolunteer Vietnam ngày một hoàn thiện & phát triển.
-
iVolunteer - Cơ hội tình nguyện cho sinh viên và giới trẻ Việt Nam
- Website: https://ivolunteervietnam.com/
- Email: connect@ivolunteer.vn
- Facebook: https://www.facebook.com/pg/iVolunteerVietnam
- Instagram: https://www.instagram.com/ivolunteervietnam
- Group: https://www.facebook.com/groups/thongtintinhnguyen
- Youtube: https://www.youtube.com/c/iVolunteerVietnam
- TikTok: https://www.tiktok.com/@ivolunteervietnam.com