Deadline: All year round

Kinh Nghiệm Đi Du Học Anh Từ A-Level Đến Tiến Sĩ – Phần 1: Khởi Động

03/07/2021

Chào các bạn đến với Chim Xa Tổ, một blog về cuộc sống của một du học sinh Anh là mình.

Hiện tại mình đang hoàn thành chương trình Thạc Sĩ ngành Giáo dục tại Institute of Education, University College London. Sắp tới tháng 10 này, mình sẽ làm nghiên cứu sinh ngành Giáo dục tại the Open University. Trước đó mình đã tốt nghiệp đại học ngành Quan Hệ Quốc Tế và tiếng Trung tại London School of Economics and Political Science (LSE). Trước đó, mình cũng đã hoàn thành chương trình A-level ở một trường tư thục nội trú ở Anh.

Trong series Thích du học này, mình mong muốn chia sẻ câu chuyện đi du học của mình, kinh nghiệm chọn trường, nộp đơn, xin học bổng các giai đoạn, cấp học khác nhau trong hành trình đi du học. Series này sẽ được chia làm 4 phần, tương tự như 4 chặng leo đỉnh Olympia ha!

Phần 1- Khởi đông: đây là phần dành cho các bạn học sinh cuối cấp ở Việt Nam, đặc biệt là học sinh lớp 12, hoặc các bạn năm nhất đại học
Phần 2 – Vượt chướng ngại vật: dành cho các bạn đang hoàn thành chương trình dự bị, A-levels và sắp vào đại học, chọn trường, chọn ngành, và các tips để tận dụng tốt đa trải nghiệm học đại học của mình
Phần 3 – Tăng tốc: sau khi học xong đại học, lụa chọn học thạc sĩ cũng rất phổ biến, mình sẽ nói về kinh nghiệm nộp đơn vào các trường top ranking cũng như những kinh nghiệm trong việc tìm kiếm cơ hội sau khi tốt nghiệp thạc sĩ của mình.
Phần 4 – Về đích: sau khi học xong thạc sĩ, việc chọn làm nghiên cứu sinh ngày càng trở nên phổ biến, mình cũng muốn chia sẻ quá trình nộp đơn học tiến sĩ và xin học bổng toàn phần của mình, và lí do tại sao mình quyết định làm nghiên cứu sinh.

Và phần thi khởi động, BẮT ĐẦU!

Đầu tiên, mình muốn bắt đầu với câu chuyện vì sao mình quyết định đi du học, và quyết định đi du học chương trình A-levels ở Anh.

Từ lớp 1 đến lớp 9, mình cũng chỉ đi học ở một trường huyện bình thường ở tỉnh miền núi Kon Tum, mà sau này các bạn vẫn hay trêu mình là cưỡi voi đi học nhưng mà mình chỉ biết cười thôi. Từ rất sớm, mình đã được may mắn tìm đọc nhiều loại sách hướng nghiệp và xác định theo đuổi ngành học quan hệ quốc tế và ấp ủ ước mơ trở thành một cán bộ ngoại giao trong tương lai. Nhưng mình cũng nghĩ đơn giản là mình sẽ thi đại học vào Học Viện Ngoại Giao Việt Nam sau khi học xong 12 thôi, ước mơ du học vẫn khá xa vời. Một dấu mốc quan trọng là khi mình chuyển xuống thành phố Kon Tum, thi đậu vào lớp 10 chuyên Anh, và sau đó có cơ hội được tham gia nhiều kì thi học sinh giỏi các cấp và tìm hiểu thông tin về việc đi du học. Theo mình việc xác định mục tiêu của việc đi du học là bước đầu tiên và quan trọng nhất trong quá trình đi du học. Những năm mình 16, 17 tuổi, suy nghĩ mình ngây thơ và có phần không biết sợ là gì khi mình chỉ đơn giản là muốn du học ngành quan hệ quốc tế ở trường tốt nhất thế giới, rank cao nhất hoặc cao nhì cũng được. Thế là mình google search ‘best universities in the work for international relations studies’, thế thôi. Rồi mình nhớ, mình có tìm thấy một bảng xếp hạng của QS Ranking trong đó Havard University, rank 1 và London School Economics and Politics Science (LSE) rank 2. Mà đối với mình lúc đó, mình thấy nước Anh cổ kính, có bề dày văn hoá, lịch sử phù hợp với tính cách hoài cổ, mơ mộng của mình lắm, thế là mình quyết định muốn đi Anh học IR ở LSE! Đam mê là vậy, nhưng mình lúc đó, thật sự là không biết bắt đầu từ đâu (ước gì ngày xưa đọc được bài viết của Chim Xa Tổ sớm hơn!!). Thế là mình lên website nhà trường và hỏi ban tuyển sinh (admission office) và trình bày với họ về trường hợp của mình. Các bạn đừng ngại email hỏi các trường tiềm năng của mình nhá, họ được trả tiền để trả lời email của bạn và hướng dẫn bạn đó! Quay lại chuyện của mình, thì LSE admission team trả lời là bằng tốt nghiệp THPT của mình sẽ không được công nhận, mà mình phải học A-levels hoặc IB mới được xét duyệt hồ sơ (trường top nên đòi hỏi cao quá mà!!). Lúc đó thì mình đã thi xong và mãn nguyện ước mơ đậu vào Học Viện Ngoại Giao rồi, nhưng vì muốn theo đuổi ước mơ học LSE nên mình quyết tâm sang Anh học lại A-level để đổi lấy một cơ hội (rất là mơ hồ và mong manh lúc đó) để được học ở LSE.

Bài học kinh nghiệm mình rút ra từ trải nghiệm này đó là, luôn cần xác định rõ mục tiêu đi du học của các bạn là gì, và phân tích những lợi ích hoặc khó khăn của quyết định đó, đặc biệt là khó khăn, và xác định xem mình có phù hợp , và có khả năng để vượt qua nó hay không. Đối với mình, quyết định học lại 2 năm A-level khi đã 18 tuổi và đã đậu đại học ở nhà, cộng thêm chi phí sinh hoạt ở Anh trong 2 năm chỉ để đổi lấy một tấm vé vào được trường đại học mơ ước của mình, là rất rất “liều”, nhưng cũng vô cùng xứng đáng vì cuối cùng mình cũng thực hiện được mong muốn đó. NHƯNG mình cũng chân thành khuyên các bạn cũng không nhất thiết phải bó hẹp, hay giới hạn bản thân vào một trường đại học, hay một điểm đến cố định nào cả, đôi khi việc các bạn cởi mở và luôn đón nhận cơ hội mới sẽ mang đến cho các bạn kết quả tốt đẹp. Có nhiều con đường dẫn đến thành công mà, phải không?

“Đôi khi việc các bạn cởi mở và luôn đón nhận cơ hội mới sẽ mang đến cho các bạn kết quả tốt đẹp. Có nhiều con đường dẫn đến thành công mà, phải không?”

Tiếp theo, mình xin được đi vào chi tiết về chương trình học A-level: các môn học, các loại trường, chi phí và học bổng

Như đã giới thiệu ở trên, A-level là bậc học tương đương với THPT ở Việt Nam, dành cho các bạn 17-18 tuổi, cả ở Anh hoặc quốc tế (tuy vậy, hồi đó mình 18 tuổi mới bắt đầu học, được tính là ‘già’ so với các bạn cùng lớp). Chương trình học tối thiểu học 3 môn, nhưng học được nhiều hơn thì càng tốt, nhưng các bạn cũng nên cân nhắc, vì học A-levels rất khó và học chuyên sâu, mà còn phải học bằng tiếng Anh hoàn toàn nữa. Các môn thuộc nhiều khối ngành khác nhau: tự nhiên, nhân văn, khoa học xã hội. Hồi đó mình học 5 môn để tăng khả năng cạnh tranh vào LSE, bao gồm Toán, Lịch Sử, Chính Trị và Kinh Tế Học. Tầm cuối tháng 6 hàng năm, các bạn sẽ thi chung đề với thí sinh cả nước, kiểu như thi đại học ở Việt Nam vậy đó.

Lợi thế của việc học A-level chính là kết quả A-level giúp bạn được cân nhắc và xem xét vào các trường đại học danh giá ở Anh, thường thì các trường top yêu cầu AAA, hoặc A*AA, nhưng cũng có trường chỉ yêu cầu AAB trong đó A là bạn phải đạt trên 80%, còn B thì trên 70%, và C, D sẽ thấp hơn nữa. Việc học trường có danh tiếng cũng tăng khả năng xin việc sau khi tốt nghiệp cho các bạn rất nhiều. Các bạn tham khảo bảng xếp hạng các trường đại học ở Anh ở nhiều website, và theo ngành học, để có đánh giá toàn diện nhất nha. Một số ví dụ mình có thể liệt kê như sau:

University of Cambridge
University of Oxford
Imperial College London
London School of Economics and Political Science
University College London
King’s College London
University of Edinburgh
Durham University

Tuy nhiên, chương trình học nặng và khá khó, cộng với cam kết về mặt thời gian (1.5 năm – 2 năm), và tài chính (sẽ được nói rõ ở phần các loại trường A-level) sẽ là những yếu tố các bạn cần cân nhắc trước khi quyết định học A-level nha.

Ở Anh các bạn có thể học A-level ở hai loại trường chính: trường nội trú tư thục và trường công lập.

Cũng giống như trường quốc tế ở Việt Nam, học ở trường nội trú tư thục, các bạn sẽ được thầy cô quan tâm hơn vì lớp học quy mô ít người, việc nộp đơn mùa tuyển sinh đại học cũng sẽ nhận được hỗ trợ của trường, và cơ hội học bổng nhiều hơn trường công. Nhưng, cần lưu ý là chi phí học trường tư thục có thể vẫn rất cao kể cả khi có học bổng, vì chi phí (học phí + ăn ở nội trú) có thể rơi vào khoảng £35 000 – £40 000/ năm học (£1 = ±30 000 VND). Học bổng của các trường nội trú A-level thường theo dạng tối đa là 100% học phí hoặc 50% phí ăn ở, cho nên kể cả khi có học bổng học phí, chi phí ăn ở nội trú có thể lên đến £17 000 – £ 20 000/ năm học.
Đối với trường công, các bạn sẽ có cơ hội giảm bớt học phí một chút so với trường tư, trung bình khoảng (£8000- £10 000/ năm), và cũng có cơ hội nhận được học bổng học phí nếu bạn có thành tích học tốt ở Việt Nam và phỏng vấn thành công với đại diện của trường, mình có biết một vài người bạn của mình đã nhận được học bổng lên đến 50% học phí của trường, và cũng đậu vào các trường đại học tốt ở Anh. Ngoài ra, bạn có cơ hội ở chung với người bản xứ, giúp cải thiện tiếng Anh và trao đổi văn hoá trong những năm đầu mới đến Anh. Tổng chi phí học trường công + học bổng có thể được giảm xuống £10 000 – £12 000/năm cho các bạn nha đó nha. Một số trường công tốt mà bạn mình từng học là:
- Chichester College
- John Leggott College

Các bạn cứ google là ra website của trường và địa chỉ email của đại diện tuyển sinh của trường để hỏi thêm chi tiết nha.

Học foundation – dự bị đại học cũng là một lựa chọn đáng để cân nhắc!

Như mình đã nói ở trên, có nhiều con đường dẫn đến thành công, và không phải cứ bỏ nhiều thời gian, và tiền bạc để học A-levels thì mới đạt được mục tiêu vào đại học. Khoá dự bị đại học ở các trường đại học, hoặc trường tư thục nội trú ở Anh thường chỉ kéo dài 1 năm, giúp bạn cải thiện tiếng anh, bổ trợ kiến thức phù hợp để học lên đại học, kết quả thi foundation giúp bạn nộp đại học, và vẫn có thể vào được các trường rất tốt. Chi phí sẽ rẻ hơn học A-level phần vì thời gian học được rút ngắn một nửa, chương trình học cũng sẽ nhẹ hơn A-level, và nếu các bạn học tốt cũng sẽ có cơ hội vào được trường đại học tốt ở Anh. Mình có bạn từng học chương trình dự bị đại học ở cùng trường tư thục nội trú với mình và đã nộp thành công vào ngành Luật trường University of Sheffield, là trường nằm trong Russels Group, là top 20 trường đại học tốt của Anh nha. Mặt bất lợi của việc học foundation có lẽ là cơ hội học bổng hạn chế hơn học A-level, nhưng cũng tuỳ chương trình và tuỳ trường nên các bạn phải tìm hiểu kĩ nha.

Học một năm đại học việt nam, sau đó chuyển sang Anh học thẳng đại học

Mình được biết sẽ có một số trường nhận thẳng bạn học từ việt nam sang chương trình đại học, với điều kiện bạn đã thi đậu đại học việt nam, và hoàn thành xong năm nhất đại học, với chuyên ngành liên quan, hoặc có một số chương trình liên kết 3+1 của FTU giúp bạn học 3 năm ở nhà và năm cuối du học đại học ở Anh.

Học bổng theo dạng này sẽ ít hơn, nhưng không phải là không có. Mình biết có một bạn của mình, đạt thành tích cao trong các kì thi đại học, hoặc thi olympic quốc tế đã được nhận học bổng chính phủ việt nam để sang học đại học bên này. Cái này các bạn có thể tìm hiểu thêm nhé.

Và bạn luôn có lựa chọn khác!

Sau nhiều năm sống và học ở Anh thì mình thấy cả những mặt tích cực và bất lợi của việc học ở đây, về những bất lợi có thể kể đến, chi phí đắt đỏ, và cơ hội đi du lịch ít hơn các bạn học ở châu Âu, nhân đây giới thiệu cho các bạn tìm hiểu việc du học châu Âu, và đặc biệt là Hà Lan. Em gái mình học xong lớp 12 và đi du học đại học Utretch Hà Lan, môi trường sống thân thiện, giá cả hợp lí, cơ hội học trao đổi (năm 2 được đi Rome, năm 3 còn được đi Mĩ học UC Berkeley!), hoặc đi vi vu cả 28 nước châu Âu trong khối Schengen không cần visa (làm mình rất ghen tị!). Ngoài ra, học phí cũng rẻ hơn 1 nửa so với học ở Anh (học phí khoảng €8000-€10000/ năm), không cần học dự bị, chi phí nhà rẻ, ngoài ra nếu bạn học giỏi có thể làm trợ giảng (teaching assistant) trong trường lương cao ngất ngưởng.

Vậy là mình cũng hoàn thành phần thi khởi động rồi các bạn ạ. Nói chung blog này tuy dài nhưng cũng chỉ mang những thông tin mang tính tổng quan cho các bạn, nếu các bạn quan tâm đặc biệt đến chủ đề cụ thể nào, xin học bổng a-level, chọn môn học, hay là chọn trường thì hãy comment để mình được biết nha.

Chúc các bạn may mắn và thành công! Hẹn gặp các bạn ở phần 2 của series này nhé!

Các bạn có thể xem phần khởi động tại: https://bit.ly/35WvWh8

Chân thành cảm ơn tác giả vì những chia sẻ vô cùng hữu ích!

_______________________________________________________

Link bài viết gốc: https://bit.ly/3x314Yo
Tác giả: Mai An (Chim Xa Tổ)
Youtube: Chim Xa Tổ: https://bit.ly/3w2V14O

Post Views: 651

Shortlink: https://ivolunteervietnam.com?p=25059

Trong quá trình tổng hợp và chia sẻ thông tin, các tình nguyện viên/ cộng tác viên/ thành viên rất khó tránh khỏi thiếu sót. Rất mong được độc giả cảm thông và góp ý tích cực để giúp iVolunteer Vietnam ngày một hoàn thiện & phát triển.